اما تا امروز این اتفاق نیفتاده است و نه مسئولان شورای رقابت و نه وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار نظری درباره سرنوشت این موضوع نکرده اند. قیمت کارخانه خودروها امسال نداشتند. این در حالی است که از ابتدای سال جدید تا به امروز قیمت کارخانه ای برخی خودروهای داخلی به صورت تکی و به اصطلاح یک به یک افزایش یافته است. این موضوع این تصور را ایجاد کرده که ظاهراً سیاست گذار به جای اصلاح یکجا قیمت همه خودروها (روش معمول این سال ها) قصد دارد قیمت هر خودرو را به صورت جداگانه و در بازه های زمانی مختلف اصلاح کند.
به نظر می رسد سیاست گذار می خواهد قیمت کارخانه ای خودروها را یک به یک (ماشین با خودرو) و همزمان با فرا رسیدن اوج تحویل مدل های پیش فروش شده افزایش دهد. ویژگی خاص خودروهای پیش فروش این است که در هنگام ثبت نام قیمت ثابتی ندارند و متقاضیان باید بر اساس نرخ روز در زمان تحویل با خودروساز تسویه حساب کنند. با فرض اینکه سیاستگذار چنین مدلی را در پیش گرفته باشد (که شواهد نشان می دهد)، با رسیدن به اوج تحویل، قیمت کارخانه ای خودروهای پیش فروش شده بازنگری می شود.
نمونه این ماجرا افزایش قیمت کارخانه ای برخی خودروها در یکی دو هفته اخیر است. به عنوان مثال قیمت کارخانه پژو پارس مجوز افزایش 50 درصدی را از قیمت گذار دریافت کرد تا ایران خودرو 150 میلیون تومان به قیمت قبلی خود اضافه کند. به عنوان مثال روز گذشته اعلام شد که قیمت کارخانه یکی از محصولات مونتاژی ایران خودرو به نام هایما S7 افزایش یافته است.
این احتمال وجود دارد که در روزهای آینده قیمت کارخانه سایر خودروها نیز یک به یک اصلاح شود. اگر این اتفاق بیفتد به این معنی است که سیاست گذار یک بار برای همیشه از روش افزایش قیمت خودروهای داخلی صرف نظر می کند و در مدل جدید خودروها به صورت جداگانه و احتمالا با توجه به زمان پیک تحویل پیش فروش قیمت گذاری می شوند. مدل ها. این در حالی است که طی سال های گذشته سیاست گذاران (اعم از شورای رقابت و وزارت حراست و سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار) در مقاطع مختلف نسبت به افزایش قیمت خودرو اقدام کرده اند. در این روش معمولا تمامی خودروهای سواری مشمول افزایش قیمت می شدند و لیست نرخ های جدید به یکباره به خودروسازان ابلاغ می شد. بنابراین تمامی متقاضیانی که از ایران خودرو و سایپا خودرو پیش خرید کرده و منتظر تعیین قیمت نهایی بودند، همگی در یک زمان مشخص تکلیف خود را می دانستند.
در حال حاضر قیمت گذاری خودرو بر عهده وزارت امنیت و سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان است، نهادهایی که در گذشته متولی قیمت گذاری خودرو بودند اما از همان روش سنتی باقی مانده از شورای رقابت برای اصلاح قیمت استفاده کردند. اکنون ظاهرا مدل وزارتخانه های صمت و سازمان حمایت تغییر کرده و سیاست افزایش قیمت هر خودرو جایگزین قیمت گذاری تمامی محصولات شده است. در صورت ادامه این سیاست، خودروسازان دیگر نباید منتظر افزایش قیمت محصولات خود باشند و باید منتظر مجوز افزایش قیمت هر خودرو یا مجموعه خودرو در زمان تحویل باشند.
اما با فرض اصلاح مستمر قیمت به صورت خودرو به خودرو، این سوال پیش می آید که چرا سیاستگذار چنین روشی را انتخاب کرده است؟ تفاوت اصلاح یکباره قیمت خودرو با اصلاح قطره ای چیست و چه مزایایی برای سیاست گذاران و پیامدهای آن برای خودروسازان و مشتریان دارد؟
با توجه به این سوالات (و با فرض قطعی بودن سیاست افزایش قیمت خودرو به خودرو) به نظر می رسد سیاست گذار به سه دلیل عمده چنین روشی را در پیش گرفته است. دلیل اول این است که با افزایش قیمت خودرو برای خودرو، تبعات اجتماعی و انتقادات از سوی سیاست گذاران کاهش می یابد. به عنوان مثال وقتی سیاست گذار قیمت کارخانه پژو را افزایش می دهد، فقط خود را درگیر انتقاد و نارضایتی خریداران خودرو می کند، اما زمانی که قیمت تمام خودروها را افزایش می دهد، با موج بسیار بزرگ تری از نارضایتی مواجه می شود، زیرا او با مشتریان خودرو است. (سوار) نه فقط یک ماشین.
بنابراین این تغییر تاکتیک به سیاستگذار کمک می کند تا در مدیریت انتقادات و نارضایتی ها از اصلاح قیمت خودرو عملکرد بهتری داشته باشد. در واقع بر اساس این سیاست در نهایت قیمت تمام خودروها در کارخانه بالا می رود اما به تدریج و در بازه های زمانی مختلف؛ بنابراین سیاستگذار با نارضایتی عمومی مشتریان خودرو مواجه نخواهد شد.
اما دلیل دومی که می توان برای تغییر تاکتیک سیاست گذار در قیمت گذاری خودرو متصور شد، ترس بازار خودرو از التهاب ناشی از رشد قیمت کارخانه های خودروسازی است. معمولا هر بار که قیمت خودروهای داخلی به یکباره اصلاح می شود، منحنی قیمت کلی در بازار نیز روندی افزایشی به خود می گیرد و ملتهب می شود. این در حالی است که تغییر قیمت خودرو به خودرو عملا باعث التهاب در کل بازار نمی شود و احتمالا نه تنها باعث رشد قیمت همان خودرو می شود. بنابراین سیاست گذار با این روش عملا از التهاب کل بازار خودرو جلوگیری می کند.
در نهایت سومین دلیل تغییر تاکتیک قیمت گذاری خودرو را می توان به موضوع تامین نقدینگی خودروسازان مرتبط دانست.
بر اساس برنامه سیاستگذار، تولید خودرو در سال جاری باید با افزایش 15 درصدی به بیش از 1.5 میلیون دستگاه برسد که این امر نیازمند افزایش نقدینگی خودروسازان است. بر اساس سیاست قیمت گذاری دستوری، خودروسازان در تامین منابع مالی لازم برای جهش تولید محدود هستند و زمانی که سیاست گذار قیمت را تعیین کند، این چالش تا حد قابل توجهی حل می شود. از این رو این احتمال وجود دارد که سیاستگذار نتوانسته به یکباره اصلاح قیمت خودروهای داخلی به اجماع برسد و تصمیم گرفته است تا زمان مناسب قیمت خودروها را یکی یکی افزایش دهد. خودروسازان با این روش تا حدودی نقدینگی را هر چند اندک اما احتمالا مستمر جذب می کنند و می توانند در مسیر رشد تولید قدم بگذارند.
پیشینه عرضه مجدد خودرو در بورس؟
تغییر احتمالی تاکتیک سیاست گذار در حوزه قیمت گذاری می تواند زمینه ساز عرضه مجدد خودرو در بورس باشد. پیش از این «دنیای اختاز» از منابع آگاه خبر داده بود که سیاستگذار به دنبال احیای مدل عرضه خودرو (به طور قطع برخی خودروها) در بورس کالا به عنوان راه حل میانی (بین آزادسازی قیمت و قیمت گذاری دستوری) است. بنابراین، این احتمال وجود دارد که سیاستگذار تصمیم به تامین بخشی از نقدینگی مورد نیاز خودروسازان داشته باشد، فعلاً سیاست اصلاح تدریجی قیمت ها را اعمال کرده و منتظر فرصت مناسبی برای عرضه برخی خودروها در بازار است. بازار سهام خودروسازان با عرضه خودرو در بورس کالا می توانند خودروی مورد نظر خود را با قیمتی کمتر از بازار آزاد (و البته بالاتر از قیمت کارخانه) خریداری کنند. به این ترتیب خودروسازان در واقع محصولات خود را با قیمتی بالاتر از نرخ مقرر به فروش خواهند رساند و ضمن خروج از زیان (در فروش همان خودرو) نیز سود خواهند برد.
به هر حال اتفاقی که در حال حاضر در حال رخ دادن است، قیمت گذاری تک به تک خودروها است و باید منتظر ماند و دید که آیا این سیاست تغییر می کند یا ادامه خواهد داشت؟
گفتگو در مورد این post