به گزارش اختاز 100، در برنامه بالاتر امروز موضوع تشکیل وزارت بازرگانی آری یا خیر با حضور سوداگر و حسن خانی کارشناسان اقتصادی مطرح شد.
هاشم سوداگر کارشناس اقتصادی گفت: به طور کلی مکانیزم تنظیم بازار همواره یکی از داغ ترین تضادهای ساختاری دولت های ما بوده است. جنجال هایی که در دهه های اخیر بارها منجر به تغییر در ساختار وزارتخانه های متولی بازرگانی، کشاورزی و صنعت شده است. کما اینکه هر رئیس جمهور در دوران مسئولیت خود باید حالات مختلف ادغام و تفکیک این وزارتخانه ها را تجربه کند! به ویژه اینکه وزارت جهاد کشاورزی در ده سال گذشته پنج وزیر و ناظر را به خود دیده است. در همین بازه زمانی سه تغییر ساختاری کلی مربوط به امور بازرگانی و تنظیم بازار را تجربه کرده است.
وی گفت: تنظیم بازار امری مهم و حساس است. اما این بدان معنا نیست که دولت باید مستقیماً این کار را انجام دهد. بلکه دولت باید موقعیت حاکمیتی خود را حفظ کند، سیاست گذار باشد و مدیریت را به تشکل های کشاورزان بسپارد. به این ترتیب دولت باید از تشکیل واحدهای معمولاً کوچک و خانوادگی کشاورزان حمایت کرده و زمینه رشد تشکل های آنها را فراهم کند.
سوداگر افزود: قبل از ورود به بحث باید به این نکته اشاره کرد که ممکن است بین سیاست گذاری و مقررات کشاورزی و صنعت شباهت هایی وجود داشته باشد اما این مقاله قصد ورود به مباحث صنعت و معدن را ندارد و به صورت تخصصی مقوله تنظیم بازار نهاده ها و محصولات کشاورزی. پرداخت خواهد شد
این کارشناس اقتصادی گفت: روزگاری کشاورزی چه در سطح مزرعه و چه در سطح سیاست گذاری حافظ تولید محصول خام بود. به عبارت دیگر، کسب و کار یک کشاورز شامل تولید محصولات کشاورزی خام و فروش آن به واسطه ها یا صاحبان صنایع تبدیلی بود. به همین ترتیب، نهاد متولی سیاست کشاورزی، سیاست گذار تولید محصولات خام کشاورزی و قرار دادن آن در اختیار سیاست گذاران تنظیم بازار و صنایع تبدیلی تعریف شد.
سوداگر گفت: اکنون چندین دهه است که از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی انتظار می رود که زنجیره تولید را تا حد امکان به صورت شخصی و یا در سازمان خود تکمیل کنند. به این ترتیب، کشاورزان دیگر صرفاً تولید کننده محصولات خام نیستند. بلکه به دنبال این هستند که تا حد امکان زنجیره تولید را از تولید بالادستی نهاده ها گرفته تا فرآوری و بازاریابی پایین دستی محصولات را در اختیار بگیرند.
سوداگر تصریح کرد: در چنین شرایطی دستگاه سیاست گذاری کشاورزی باید متولی سیاست گذاری کل زنجیره غذایی باشد. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط به بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی یک قانون انتزاعی مصوب بهمن ماه 1392 است که به موجب آن کلیه اختیارات، وظایف و امور مربوط به سیاست گذاری برنامه ریزی، نظارت و انجام اقدامات لازم در زمینه صادرات، واردات و تنظیم بازار داخلی محصولات و کالاهای اساسی کشاورزی، باغی، گیاهی و دارویی و همچنین محصولات دام، طیور و آبزیان و صنایع تبدیلی فوری آنها انجام شد. دور از وزارت صمت و تحویل وزارت جهاد کشاورزی. این قانون در نوع خود یک قانون پیشرفته و مترقی است. و باید به دقت از آن مراقبت شود.
سوداگر گفت: آیا واقعا وزارت جهاد کشاورزی با این بدنه عریض و طویل، تحرک و پویایی لازم را برای انجام وظایف محوله دارد؟ وزارتخانه ای که سابقه چندان درخشانی در نظارت بر تولید نداشته است، آیا می تواند وظیفه حساس تنظیم بازار را به دوش بکشد؟ پاسخ را باید در مکانیسم تنظیم بازار جستجو کرد.
وی تصریح کرد: باید منطق درستی برای ساختار وزارتخانه ها داشته باشیم، مدیریت واحد و یکپارچه نظام و اقتصاد و ایجاد زنجیره تولید تا توزیع تنها در سایه وزارت صنعت، معدن و تجارت امکان پذیر است. تجارت و در صورت وجود مشکلات در فضای کسب و کار کشور. این مشکلات باید در سازمان موجود شناسایی و حل شود.
سوداگر افزود: باید توجه داشت که وضعیت اقتصادی کشور در مرحله بحرانی قرار دارد و در این شرایط شاید راه اندازی وزارتخانه جدید با بار مالی و اداری سنگین و تفکیک مجدد به صلاح نباشد. ما به عنوان بخش خصوصی هیچ علاقه ای به حفظ یا جداسازی وزارت صنعت نداریم و تنها خواسته ما خروجی چنین نهادهایی است که در هر صورت باید درک درستی از شرایط فعالان اقتصادی کشور داشته باشند و آنها را درگیر نکنند. با لرزش و پس لرزه های ناشی از تصمیمات ناپخته و غیرحرفه ای.
در ادامه حسن خانی کارشناس اقتصادی گفت: با توجه به وسعت وزارت حریم خصوصی و با توجه به این وسعت حوزه باید فکری به حال این وزارتخانه کرد. این موضوع یک بحث مدیریتی است تا بخش صنعت از بخش کشاورزی مهمتر باشد.
وی گفت: وزارتخانه ای با حجم بسیار بالای وظایف و تصمیم گیری در حوزه های مختلف چگونه می تواند تنها توسط یک نفر یعنی وزیر مربوطه اداره شود و در همه امور موفق باشد؟!
وی تصریح کرد: تجمیع امور و وظایف حوزه های مختلف از جمله صنایع کوچک و بزرگ، کنترل بازار، نظارت و مدیریت، واردات کالا و مواد اولیه، وزارت حریم خصوصی را به قدری بزرگ کرده است که مدیریت آن توسط آن غیرممکن است. یک شخص.
حسن خانی در پاسخ به مخالفان تفکیک وظایف در وزارت حراست گفت: ادغام وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت منجر به کوچک شدن دولت چه از نظر نیروی انسانی و چه از نظر امکانات نشده است. ادغام وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت نه از نظر نیروی انسانی و نه از نظر مکان منجر به وزارت دولت نشده و عملا تنها یک نفر وزیر دو وزارتخانه شده است. از سوی دیگر تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به همین صورت است و تغییرات مربوط به اضافه شدن یک وزیر و چند معاون است و ساختمان ها، کارمندان و … به همین صورت خواهد بود.
وی با تاکید بر مدیریت بهتر یک وزارتخانه کوچکتر، گفت: تفکیک وزارت صمت نقش بسزایی در تمرکز وظایف و مسئولیت های هر حوزه و اهداف ترسیم شده برای حوزه های تولید، تجارت و مدیریت بازار خواهد داشت. در سال های گذشته محقق نشده است، قابل دستیابی خواهد بود. بودن
حسن خانی افزود: صرفا با تشکیل وزارت بازرگانی انگیزه لازم برای واردات کالا ایجاد نمی شود. در واقع وابستگی به واردات کالاهای اساسی و نیاز صنایع و بخش تولید کشور به واردات برای تامین مواد اولیه دلیل اصلی واردات کالا به کشور است.
وی ادامه داد: علاوه بر این، نقش اقداماتی که منجر به عدم تناسب قیمت تمام شده اقلام در داخل و قیمت موجود در خارج از کشور می شود، بیش از تشکیل وزارت بازرگانی است. یعنی افزایش بی رویه قیمت ها نقش اساسی در افزایش تقاضا برای واردات کالا دارد. بنابراین صرف ایجاد وزارت بازرگانی رشد قابل توجهی در واردات کالا ایجاد نمی کند و نیاز کشور تعیین کننده افزایش یا کاهش واردات کالا است.
حسن خانی گفت: به هر حال به نظر می رسد تفکیک این وزارتخانه تفکیک بسیار مهمی است، ما هم تشکیل وزارت بازرگانی و هم تجربه ادغام آن را در طول سالیان متمادی تجربه کرده ایم و تجربه نشان داده است که در هر یک از این موارد در عین حال دارای معایب و مزایایی هستند.” اما به گفته کارشناسان این حوزه، در هر دو مدل اجرا شده، کارایی یا ناکارآمدی چندان مطلوبی وجود ندارد. بلکه اثر مهم و اساسی تفکیک این وزارتخانه کاهش وظایف و مسئولیت های آن است.
حسن خانی تصریح کرد: وزارت صلح متولی 30 درصد اقتصاد کشور است به طوری که 90 حوزه فعالیت در کشور وجود دارد که 27 حوزه در حیطه فعالیت این وزارتخانه است و با وجود این تنوع فعالیت ها، با تأسیس این وزارت، تنها یک وزیر برای مدت طولانی خدمت کرده است. وی چهار سال است که در این وزارتخانه مدیریت می کند.
گفتگو در مورد این post