خواص اسفناج و مضرات آن

اسفناج یکی از غذاهای ارزشمندی است که پزشکان توصیه می کنند. متخصصان تغذیه همچنین اسفناج را در رژیم غذایی ورزشکاران قرار می دهند. مواد معدنی موجود در اسفناج برای بدن بسیار ارزشمند و ضروری هستند. اما در کنار همه این خواص، اسفناج مضراتی نیز دارد. در این مطلب از مجله تخصصی خبرجو به بررسی خواص و مضرات اسفناج می پردازیم.

اسفناج و محتوای کالری آن

اسفناج یکی از گیاهان گلدار یک ساله است. اسفناج یک گیاه روز بلند است، به این معنی که بهترین زمان برای رشد آن در طول روز است. این گیاه از خانواده گیاهان طوقه ای (مانند چغندر و کینوا) است و مانند آنها دارای خواص فراوانی است. اسفناج یکی از گیاهان بومی ایران است. اما اکنون در سراسر جهان کشت می شود. این گیاه معمولاً در بهار و پاییز کشت می شود. اسفناج بسیار کم کالری است. به طوری که هر 100 گرم اسفناج حاوی 23 کالری است.

ارزش غذایی اسفناج

اسفناج ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. این امر باعث شده است که مصرف آن بیشتر از برخی سبزیجات توصیه شود. مواد معدنی زیادی در اسفناج وجود دارد که برای بدن بسیار خبرجو است. در این قسمت به برخی از مفیدترین مواد معدنی موجود در اسفناج اشاره شده است.

1. فیبر

فیبر موجود در اسفناج حدود دو برابر فیبر موجود در سایر سبزیجات است. به همین دلیل مصرف این گیاه سبز برگ از یبوست جلوگیری می کند و فرآیند هضم غذا را بسیار آسان می کند. فیبر موجود در اسفناج باعث می شود برای مدت نسبتا طولانی احساس سیری کنید. این ویژگی از پرخوری بیش از حد جلوگیری می کند.

2. آنتی اکسیدان های مختلف

در اسفناج موادی مانند بتاکاروتن، ویتامین E و C و روی وجود دارد. این مواد به عنوان آنتی اکسیدان های بسیار قوی در نظر گرفته می شوند و با خنثی سازی رادیکال های آزاد از بدن محافظت می کنند.

3. تنوع ویتامین بالا

اسفناج ویتامین های مختلفی دارد. هر کدام از این ویتامین ها اثرات خبرجو متفاوتی بر بدن انسان دارند. ویتامین های موجود در اسفناج شامل موارد زیر است.

در اسفناج موادی به نام کاروتنوئید وجود دارد. بدن انسان می تواند این مواد را به ویتامین A فعال تبدیل کند.این ویتامین در بهبود بینایی انسان و حفظ سلامت چشم و پوست موثر است.

یکی از مهمترین خواص ویتامین C خاصیت آنتی اکسیدانی قوی آن است. البته این ویتامین خواص دیگری هم دارد. تقویت سیستم ایمنی، افزایش استحکام لثه و دندان، کوتاه شدن دوره نقاهت از سرماخوردگی، بهبود جذب آهن و… از دیگر خواص ویتامین C است.

این ویتامین در درمان مشکلات و اختلالات انعقادی خون موثر است و خونریزی بیش از حد را متوقف می کند.

ویتامین B9 در بدن ذخیره نمی شود. اما در هضم غذا و بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است. از دیگر خواص این ویتامین می توان به اثرات خبرجو آن بر سیستم عصبی انسان اشاره کرد. ویتامین B9 از بدن در برابر بیماری های قلبی، پوکی استخوان و برخی سرطان ها محافظت می کند.

اسفناج منبع غنی آهن و کلسیم است. این دو عنصر از عناصر مهم و ضروری بدن هستند. کمبود آهن و کلسیم در بدن باعث بروز مشکلات مختلفی می شود. وجود آهن در گلبول های قرمز باعث می شود سیستم خون رسانی و فرآیند اکسیژن رسانی بهتر عمل کند. کلسیم همچنین از پوکی استخوان جلوگیری می کند و انقباضات ماهیچه ای را تقویت می کند.

موارد ذکر شده در این بخش تنها بخشی از مواد مغذی موجود در اسفناج است. توجه داشته باشید که تمامی مواد مغذی ذکر شده در این قسمت از ضروری ترین مواد مورد نیاز بدن هستند. بنابراین مصرف اسفناج می تواند تاثیر زیادی در تامین مواد مغذی بدن داشته باشد.

انواع اسفناج

اسفناج یک سبزی بسیار مغذی است که تاریخچه بسیار طولانی دارد. در برخی منابع آمده است که این گیاه از ایران به سایر نقاط جهان منتقل شده است. اسفناج را می توان به صورت خام، پخته، نیمه پخته و کنسرو تهیه و مصرف کرد. این گیاه را می توان به راحتی در باغچه و حتی در گلدان پرورش داد. با این کار می توانید اسفناج را به شکل تازه تری مصرف کنید. دانه های اسفناج انواع مختلفی دارند. انواع مختلف دانه اسفناج شامل موارد زیر است.

• اسفناج بدون تیغ
• اسفناج
• اسفناج خردل ژاپنی
• اسفناج آبی برگ بامبو

فراموش نکنید که خواص این گیاه در انواع آن یکسان است. اما تفاوت رنگ یا ظاهر آنها به منطقه جغرافیایی و عوامل خارجی (مانند اسیدیته خاک، مواد معدنی موجود در آب، کودها و …) مربوط می شود.

خواص اسفناج

همانطور که در قسمت های قبلی دیدید، اسفناج حاوی مواد مغذی زیادی است. هر کدام از این مواد مغذی فواید متفاوتی برای انسان دارند. در این قسمت به برخی از مهم ترین خواص مصرف اسفناج اشاره می کنیم.

• در دفع سموم از بدن موثر است

فیبر موجود در اسفناج تاثیر زیادی در روند دفع سموم از بدن دارد. این ماده مغذی (فیبر) با پاکسازی دستگاه گوارش، سمومی را که از طریق غذا وارد بدن شده اند دفع می کند.

• تقویت استخوان

اسفناج حاوی مقدار زیادی ویتامین K است، وجود این ویتامین در بدن باعث افزایش استحکام استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان می شود.

• خواص آنتی اکسیدانی

آنتی اکسیدان ها موادی هستند که به رادیکال های آزاد مضر متصل می شوند. آنتی اکسیدان ها از آسیب رادیکال های آزاد به سلول های بدن جلوگیری می کنند.

اسفناج منبع غنی از آنتی اکسیدان های لوتئین و زآگزانتین است. این آنتی اکسیدان ها با تقویت بینایی کاربر از بروز بیماری هایی مانند آب مروارید جلوگیری می کنند. این آنتی اکسیدان ها همچنین کاهش بینایی مرتبط با افزایش سن را به تاخیر می اندازند.

• خواص ضد سرطانی

اسفناج فلاونوئیدهای زیادی دارد. این ترکیب گیاهی در جلوگیری از تقسیم سلول های سرطانی موثر است و از سرطان معده و پروستات جلوگیری می کند.

• تنظیم فشار خون

ویتامین C موجود در اسفناج با کاهش فشار خون بالا و تنظیم آن، عملکرد سیستم گردش خون را بهبود می بخشد.

• کاهش خطر بیماری قلبی

اسفناج با تنظیم فشار خون و کاهش سطح کلسترول بد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

• از بیماری آلزایمر جلوگیری کنید

ویتامین K سلول های مغز را تقویت می کند و خطر ابتلا به بیماری هایی مانند آلزایمر را کاهش می دهد. این ویتامین به مقدار قابل توجهی در اسفناج وجود دارد.

• تقویت سیستم ایمنی بدن

گلبول های سفید خون وظیفه مراقبت از سلول های دیگر را بر عهده دارند. همیشه باید با مصرف مواد مغذی سعی کنیم این سلول ها را در بدنمان تقویت کنیم. ویتامین A موجود در اسفناج باعث تقویت گلبول های سفید خون و در نهایت افزایش سیستم ایمنی بدن می شود.

فیبر موجود در اسفناج قند اضافی غذای مصرفی را که در روده است جذب می کند. این باعث می شود اسفناج خاصیت ضد دیابتی داشته باشد.

• درمان کم خونی

با ارزش ترین خاصیت اسفناج، اثربخشی نسبتاً بالای آن در درمان کم خونی است. اسفناج آهن زیادی دارد. این امر باعث می شود این گیاه تاثیر زیادی در روند تولید خون داشته باشد. قرار دادن اسفناج در رژیم غذایی، باعث از کم خونی جلوگیری می شود. بنابراین مصرف این گیاه به همه افراد (به ویژه خانم ها) توصیه می شود.

• تنظیم تیروئید

مقدار قابل توجهی ید در اسفناج وجود دارد. این عنصر برای افرادی که مشکلات تیروئید یا گواتر دارند بسیار خبرجو است و در روند درمان آنها موثر است.

• خواص ضد انعقاد خون

ویتامین 1K موجود در اسفناج یکی از مفیدترین ویتامین هاست که حتی بر روند انعقاد خون نیز تاثیر می گذارد.

• ضد انگلی و اثر بر معده

اسفناج با داشتن خواص ضد انگلی از دیواره معده محافظت می کند. این گیاه حتی از زخم معده نیز جلوگیری می کند.

• پیشگیری از آسم

در بدن افراد مبتلا به آسم، بتاکاروتن کمتری نسبت به افراد سالم وجود دارد. وجود مقدار مناسب بتاکاروتن در اسفناج از بروز آسم جلوگیری می کند.

• افزایش سلامت کبد

آنتی اکسیدان های موجود در اسفناج برای کبد انسان بسیار خبرجو است. کبد یکی از مهم ترین اندام های بدن است. با مصرف مقدار مناسب اسفناج می توانید عملکرد کبد خود را بهبود ببخشید.

• درمان آنفولانزا

ویتامین C موجود در اسفناج سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و خطر ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش می دهد.

• درمان مشکلات روانی مانند افسردگی

متخصصان برای درمان مشکلات روانی مانند افسردگی داروهای حاوی منیزیم را برای افراد بیمار تجویز می کنند. اسفناج منبع طبیعی منیزیم است. بنابراین مصرف این گیاه می تواند اثرات قابل توجهی در روند بهبود مشکلات روحی و روانی داشته باشد.

• کمک به جوانسازی پوست

ویتامین B موجود در اسفناج در محافظت از پوست در برابر اشعه های مضر خورشید موثر است و از مشکلات پوستی و پیری پوست جلوگیری می کند.

مواد معدنی موجود در اسفناج تاثیر زیادی در تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو دارد. ویتامین هایی مانند ویتامین K، C و A خواص بسیار متنوعی دارند و اثرات متفاوتی بر اندام های مختلف بدن دارند. وجود این ویتامین ها در اسفناج این گیاه را به یک ماده غذایی با ارزش غذایی بالا تبدیل کرده است.

اسفناج یک سبزی بسیار مغذی برای کودکان است. شما به راحتی می توانید این گیاه را برای کودکان خود تهیه کنید. مصرف آن حتی برای نوزادان بدون دندان نیز مشکلی ایجاد نخواهد کرد. زیرا اسفناج به راحتی هضم می شود. مواد معدنی موجود در این گیاه به طور قابل توجهی به تقویت رشد کودکان شما (به ویژه در دوران نوزادی و کودکی) کمک می کند.

• بهبود سلامت دهان و دندان

ویتامین C موجود در اسفناج به تقویت لثه کمک می کند. کلسیم موجود در اسفناج اثرات مفیدی در افزایش استحکام دندان ها دارد و همچنین برای مینای دندان بسیار خبرجو است.

مضرات اسفناج

در کنار تمام مزایا و فوایدی که در رابطه با مصرف اسفناج ذکر شد، لازم است با مضرات استفاده از این گیاه نیز آشنا شویم. اگرچه اسفناج گیاهی بسیار خبرجو برای انسان است، اما این ماده غذایی خبرجو می تواند مضرات مختلفی را نیز برای بدن انسان به همراه داشته باشد. در این قسمت به برخی از مضرات استفاده از اسفناج اشاره می کنیم.

• اختلال در جذب مواد معدنی

دستگاه گوارش انسان قادر به هضم فیبر نیست. بنابراین فیبر موجود در اسفناج بدون هیچ گونه جذبی از بدن دفع می شود. در نتیجه در نتیجه فرآیند دفع، مقدار زیادی مواد معدنی نیز همراه با فیبر از بدن انسان خارج می شود.

• تغییر در عملکرد دستگاه گوارش

به طور معمول مصرف اسفناج روند هضم را بهبود می بخشد، اما مصرف زیاد این گیاه باعث اختلال در روند هضم اسفناج می شود. زیرا حجم اسفناج در معده مصرف کننده بیشتر از حد معمول است و فرد دچار ورم معده، یبوست و درد معده می شود.

مصرف زیاد اسفناج باعث اسهال در فرد می شود.

اسفناج حاوی مواد معدنی زیادی است اما مصرف بیش از حد آن اثر معکوس دارد. مصرف زیاد اسفناج حتی می تواند باعث جذب آهن در بدن شود. این عارضه باعث کم خونی می شود.

وجود عناصری مانند منیزیم (که عنصر سنگینی است) در اسفناج می تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود. البته این عارضه در صورت مصرف زیاد اسفناج ایجاد می شود.

• تشدید علائم نقرس

اسفناج حاوی مقدار زیادی پورین است. این امر باعث افزایش سطح اسید اوریک این گیاه شده است. افزایش اسید اوریک منجر به تشدید علائم نقرس می شود.

بدن هر فرد ممکن است به مواد غذایی مختلف واکنش های آلرژیک نشان دهد. برخی از افراد نیز ممکن است با مصرف اسفناج دچار آلرژی شوند. البته این عارضه شایع نیست.

مصرف اسفناج همراه با داروهای ضد انعقاد می تواند عوارض جانبی آنها را دو برابر کند. بنابراین اگر از داروهای ضد انعقاد استفاده می کنید باید در مصرف اسفناج احتیاط کنید. بهترین کار این است که با پزشک متخصص مشورت کنید و مشاوره بگیرید.

حرف پایانی

اسفناج، این گیاه ارزشمند و مغذی است، زیرا حاوی مواد معدنی خبرجو است. در صورت عدم مصرف صحیح و زیاده روی می تواند بسیار مضر باشد. نگران نباشید، می توانید پس از تایید پزشک متخصص و با راهنمایی متخصص تغذیه به میزان لازم اسفناج را در برنامه غذایی خود قرار دهید و از فواید آن بهره مند شوید.

کارشناسان گروه تخصصی خبرجو می توانند در این زمینه به شما کمک کنند تا بتوانید با خیال راحت یک رژیم غذایی اولیه و متناسب با شرایط بدنی و نیازهای بدن خود داشته باشید. به این ترتیب برنامه غذایی هر فرد با توجه به شرایط او شخصی سازی می شود و بهترین نتیجه را خواهید گرفت. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره کافیست با کارشناسان ما تماس بگیرید.