بیشتر افراد با نوشیدن قهوه ناشتا به هیچگونه مشکلی بر نمیخورند؛ این در حالی است که دستهای از افراد دچار مشکلات گوارشی میشوند که ناشی از عوارض کافئین به حساب میآید.
نوشیدن قهوه در ساعات اولیه صبح یکی از عادات رایج بسیاری از افراد است که به دلیل تأثیرات انرژیبخش آن مورد استقبال قرار گرفته است. اما آیا مصرف قهوه با معده خالی میتواند پیامدهای منفی برای سلامتی داشته باشد؟ این مقاله به بررسی اثرات نوشیدن قهوه ناشتا از دیدگاه علمی میپردازد و راهکارهایی برای کاهش عوارض احتمالی آن ارائه میدهد.
تأثیر کافئین بر بیداری و هوشیاری
کافئین، به عنوان یکی از ترکیبات اصلی قهوه، تأثیرات متعددی بر بدن دارد. این ماده پس از ورود به جریان خون، به مغز منتقل شده و با مسدود کردن عملکرد ناقل عصبی آدنوزین (که مسئول ایجاد احساس خوابآلودگی است)، باعث افزایش هوشیاری و سرزندگی میشود. به همین دلیل، بسیاری از افراد برای شروع روز خود، قهوه را به عنوان یک منبع انرژی ترجیح میدهند.
آیا نوشیدن قهوه با معده خالی مضر است؟
برای پاسخ به این سوال از مقاله ای مشابه که در وبسایت دلکینی و به قلم محقق دنیای قهوه خانم سارا رمضانی نوشته شده، کمک گرفته ایم:
پاسخ این سؤال به شرایط بدن خود شما بر میگردد. بیشتر افراد با نوشیدن قهوه ناشتا به هیچگونه مشکلی بر نمیخورند؛ این در حالی است که دستهای از افراد دچار مشکلات گوارشی میشوند که ناشی از عوارض کافئین به حساب میآید. در نظر داشته باشید که این مشکل ممکن است ارتباطی با ناشتا بودن شما نداشته باشد؛ چرا که افرادی که نسبت به کافئین حساسیت دارند یا به مشکلات معده دچار هستند، احتمالا در هر صورت درگیر عوارض گوارشی قهوه میشوند.
یکی از عواملی که ممکن است به مشکلات گوارشی نظیر رفلاکس معده منجر شود، میزان اسیدیته قهوه است. در واقع نوشیدن قهوه با اسیدیته بالا به صورت ناشتا، ممکن است pH معده را به هم بزند و محیط آن را اسیدیتر کند. اسیدی شدن معده به خصوص اگر مبتلا به مشکلاتی مثل التهاب مری هستید، برایتان آزاردهنده خواهد بود.
روی هم رفته، اگر مشکل گوارشی خاصی ندارید یا به کافئین حساسیت نشان نمیدهید، نوشیدن قهوه با معده خالی برای شما مشکل خاصی به وجود نمیآورد. اما در صورتی که با اضطراب، حساسیت به کافئین یا مشکلات گوارشی نظیر رفلاکس معده دست و پنجه نرم میکنید، احتمالا با نوشیدن قهوه چه ناشتا و چه با معده پر، درگیر عوارض کافئین خواهید شد.

چرا نباید بلافاصله پس از بیداری قهوه بنوشیم؟
هنگام بیدار شدن از خواب، بدن بالاترین میزان هورمون کورتیزول را ترشح میکند. کورتیزول، که با نام هورمون استرس نیز شناخته میشود، نقشی حیاتی در بهبود هوشیاری طبیعی فرد پس از بیداری دارد. نوشیدن قهوه بلافاصله در این زمان ممکن است تولید کورتیزول را در بدن کاهش دهد و منجر به کاهش هوشیاری طبیعی و افزایش مقاومت بدن در برابر کافئین شود. در نتیجه، افراد برای بهرهمندی از اثرات انرژیبخش کافئین، ممکن است به مرور زمان به مصرف مقادیر بیشتری از قهوه نیاز پیدا کنند. بنابراین توصیه میشود که حداقل یک ساعت پس از بیداری قهوه مصرف شود تا سطح کورتیزول کاهش یافته و کافئین بتواند تأثیر مطلوب خود را داشته باشد.
چه مقدار قهوه در روز مناسب است؟
میزان کافئین مورد نیاز برای افزایش انرژی در افراد مختلف متفاوت است و به عواملی مانند وزن بدن، حساسیت و مقاومت نسبت به کافئین بستگی دارد. برای مثال، ممکن است یک فرد به بیش از ۱۰۰ میلیگرم کافئین نیاز داشته باشد تا هوشیاری را تجربه کند، در حالی که فرد دیگری با کمتر از این مقدار نیز به نتیجه مشابه دست مییابد. نکته حائز اهمیت این است که مصرف کافئین روزانه نباید از ۴۰۰ میلیگرم فراتر رود، زیرا میتواند منجر به مشکلاتی نظیر بیخوابی، اضطراب و افزایش ضربان قلب شود.
میزان کافئین موجود در نوشیدنیهای محبوب
شناخت میزان کافئین موجود در نوشیدنیهای مختلف میتواند به مدیریت بهتر مصرف روزانه کمک کند. به طور متوسط:
- یک لیوان (۲۴۰ میلیلیتر) قهوه دمی: حدود ۹۶ میلیگرم
- یک لیوان (۲۴۰ میلیلیتر) چای سیاه: حدود ۴۷ میلیگرم
- یک لیوان (۲۴۰ میلیلیتر) نوشابه کوکاکولا: حدود ۲۲ میلیگرم
- یک لیوان (۲۴۰ میلیلیتر) نوشیدنی انرژیزا: حدود ۷۲ میلیگرم
- یک شات اسپرسو: حدود ۶۴ میلیگرم

چه کسانی نباید ناشتا قهوه بنوشند؟
اگرچه نوشیدن قهوه ناشتا برای بسیاری از افراد بیخطر است، اما برخی ممکن است با عوارض جانبی روبهرو شوند. به عنوان مثال:
- احساس اضطراب شدید: افرادی که پس از نوشیدن قهوه دچار اضطراب میشوند، بهتر است آن را پس از صرف صبحانه مصرف کنند.
- مشکلات گوارشی: قهوه میتواند تولید اسید معده را افزایش داده و در برخی افراد منجر به رفلاکس معده شود.
- حساسیت به کافئین: اگر نوشیدن قهوه حتی پس از صبحانه مشکلساز است، ممکن است نیاز باشد مصرف کافئین محدود یا متوقف شود.
راهکارهایی برای کاهش عوارض ناشی از نوشیدن قهوه ناشتا
برای پیشگیری از عوارض احتمالی مصرف قهوه با معده خالی، میتوانید از نکات زیر بهره بگیرید:
- صبحانه میل کنید: قبل از نوشیدن قهوه، وعدهای کوچک مانند غلات، میوه یا لبنیات مصرف کنید. این کار به کاهش اسیدیته قهوه کمک میکند و احتمال مشکلات معده را کاهش میدهد.
- استفاده از قهوه با اسیدیته پایین: انتخاب دانه یا پودر قهوه با اسیدیته کمتر، به ویژه قهوههای دارک رُست، میتواند برای افرادی با معده حساس مناسب باشد.
- افزودن شیر: اضافه کردن شیر یا شیرهای گیاهی مانند شیر بادام یا سویا به قهوه میتواند اثرات تحریککننده آن را کاهش دهد.
- مصرف آب کافی: قهوه یک نوشیدنی ادرارآور است و میتواند باعث کمآبی بدن شود. مصرف آب کافی در طول روز میتواند از عوارضی مانند سردرد جلوگیری کند.
- کاهش تدریجی مصرف کافئین: اگر هیچیک از روشهای فوق مؤثر نبود، ممکن است نیاز باشد مصرف کافئین خود را کاهش داده و در نهایت متوقف کنید. این کار را به تدریج انجام داده و از نوشیدنیهایی نظیر دمنوشهای گیاهی یا قهوه بدون کافئین استفاده کنید.
نتیجهگیری
نوشیدن قهوه ناشتا برای بسیاری از افراد بیخطر است، اما برخی ممکن است با عوارضی مانند اضطراب، مشکلات گوارشی یا افزایش مقاومت به کافئین روبهرو شوند. آشنایی با واکنشهای بدن و رعایت نکات تغذیهای میتواند به کاهش این عوارض کمک کند. در نهایت، مدیریت مصرف کافئین و توجه به نیازهای فردی، کلید بهرهمندی از فواید قهوه بدون تجربه عوارض ناخواسته است.

















گفتگو در مورد این post