قیمت خودرو یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر بازار و تصمیمات خریداران است و این سوال که قیمت خودرو در سال 1403 به کدام سمت خواهد رفت ذهن مصرف کنندگان واقعی را به خود مشغول کرده است. برای پاسخ به این سوال عوامل مختلفی از جمله هزینه های تولید، نرخ ارز، عرضه و تقاضا و سیاست های کلان اقتصادی را باید بررسی کرد تا بتوان دید روشنی از بازار خودرو در سال 1403 داشت.در این مقاله از مجموعه آهن ایرانعوامل موثر در تعیین قیمت خودرو و پیشینه ارائه شده در سال 1402 برای خودروسازی کشور را بررسی می کنیم تا دید دقیق تری از وضعیت قیمت خودرو در سال آینده داشته باشیم.
تاثیر قیمت ارز بر قیمت خودرو
بازار خودرو ایران به شدت به نوسانات نرخ ارز وابسته است. دلیل اصلی این وابستگی این است که بخش قابل توجهی از قطعات خودرو حتی در خودروهای داخلی وارداتی است. با افزایش قیمت ارز، هزینه خرید این قطعات نیز افزایش می یابد. در نتیجه خودروسازان مجبور می شوند قیمت نهایی خودرو را افزایش دهند تا همچنان سودآور باشند. حتی فراتر از قیمت تمام شده قطعات، قیمت مواد اولیه مورد استفاده در ساخت خودرو نیز تحت تاثیر ارز است.
در سال 1402 شاهد افزایش نسبی قیمت ارز نسبت به سال 1401 بودیم که اگرچه پیش بینی های اولیه حاکی از ثبات نسبی و یا حتی کاهش قیمت ارز در سال جدید بود، اما عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا روند صعودی قیمت ادامه یابد. از واحد پول بررسی ها نشان می دهد قیمت دلار در فروردین 1402 برابر با 51 هزار تومان بوده و نرخ این ارز در اسفندماه به 59 هزار تومان رسیده که نشان از افزایش 18 درصدی قیمت ارز دارد. این افزایش قیمت برای سال 1401 معادل حدود 96 درصد (افزایش از 26 هزار تومان به بیش از 51 هزار تومان) بوده و نشان از موفقیت نسبی دولت در کنترل قیمت ارز نسبت به سال گذشته دارد.
تاثیر قیمت مواد اولیه بر قیمت خودرو
قیمت تمام شده مواد اولیه یکی از مولفه های اصلی قیمت تمام شده خودرو است و هر گونه افزایش قیمت جهانی یا داخلی این مواد بر قیمت نهایی خودرو تاثیرگذار خواهد بود. در نتیجه خودروسازان مجبور می شوند برای حفظ سودآوری خود، قیمت نهایی خودرو را با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه تنظیم کنند. از جمله محصولات فولادی که در خودروسازی استفاده می شود عبارتند از: ورق سیاه، ورق گالوانیزه، ورق روغنی، پروفیل فولادی و انواع میلگرد اشاره شده. در این میان قیمت ورق مشکی اهمیت دو چندانی دارد زیرا ورق در قسمت های مختلف خودرو کاربرد فراوانی دارد و از این محصول برای تولید ورق های دیگر نیز استفاده می شود. برای اینکه دید واضحی از افزایش قیمت مواد اولیه خودرو داشته باشیم به بررسی افزایش قیمت دو محصول ورق مشکی و ورق گالوانیزه می پردازیم. طبق نمودار سایت آهن ایران (ahaniran.com) قیمت کارخانه برای ورق سیاه فولاد مبارکهاز آبان تا اسفند 1402 بیش از 45 درصد رشد داشته و این افزایش قیمت برای ورق گالوانیزه کاشانبرابر 24 درصد بود.
تاثیر عرضه و تقاضا بر قیمت خودرو
بازار خودرو ایران در سال های اخیر به شدت تحت تاثیر نوسانات عرضه و تقاضا قرار گرفته است. کاهش عرضه خودروسازان ایرانی به دلیل مشکلات مختلف از جمله تحریم ها، کمبود نقدینگی و نقص در زنجیره تامین از یک سو منجر به کمبود خودرو در بازار شده و از سوی دیگر تحریم در مورد واردات برخی از برندهای محبوب خودروهای کره ای و عدم تمایل مصرف کنندگان به خودرو. چین تقاضا برای خودروهای داخلی را افزایش داده است. این عدم تعادل بین عرضه و تقاضا باعث افزایش قیمت خودرو در بازار شده است. دولت برای حل این مشکلات سامانه یکپارچه عرضه خودروهای داخلی و وارداتی را راه اندازی کرد اما مشکلات این سامانه به این نوسانات دامن زده است. این سامانه که با هدف ایجاد شفافیت و عدالت در عرضه خودرو به مردم راه اندازی شده است با مشکلاتی از جمله عدم تطابق عرضه و تقاضا، نقص فنی و نارضایتی مردم مواجه شده است.
تاثیر سیاست های دولت بر قیمت بازار خودرو
یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در سال 1402 بحث سیاست های دولت در بازار خودرو بود. در سال جاری دولت سیاست های مختلفی را برای ساماندهی بازار خودرو و کنترل قیمت ها در پیش گرفت که برخی از آنها با انتقاداتی همراه بود. یکی از مهم ترین سیاست های دولت در این زمینه قیمت گذاری دستوری خودرو بود. دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت تصمیم گرفت برای خودروهای مختلف قیمت اجباری تعیین کند. این سیاست در کوتاه مدت تا حدودی به ثبات قیمت ها در بازار کمک کرد، اما در بلندمدت مشکلاتی را به همراه داشت. یکی از این مشکلات ایجاد فاصله بین قیمت دستوری و قیمت واقعی خودرو در بازار است. در حال حاضر قیمت دستوری به میزان قابل توجهی کمتر از قیمت واقعی خودرو در بازار است و همین امر باعث ایجاد رانت و فساد در بازار شده است. با توجه به اینکه ماه ها از آخرین بازنگری رسمی قیمت ها می گذرد، این انتظار در بازار وجود دارد که به زودی شاهد اعلام قیمت های جدید و یا حذف قیمت گذاری دستوری باشیم که در هر دو صورت می تواند منجر به افزایش قیمت خودرو شود.
بررسی افزایش قیمت خودرو در سال 1402
در ابتدای مطلب به بررسی افزایش قیمت دلار و همچنین بررسی افزایش قیمت مهم ترین محصولات فولادی صنعت خودرو پرداختیم. حال برای بررسی بهتر تاثیر این عوامل بر قیمت خودرو به بررسی قیمت کارخانه ای محصول پراید 151 در بازه زمانی فروردین تا اسفند 1402 می پردازیم که قیمت پراید 151 در فروردین برابر با 221 میلیون تومان است. و در اسفندماه معادل 255 میلیون تومان است که حاکی از افزایش 20 درصدی قیمت این محصول طی 12 ماه گذشته است. البته این افزایش قیمت برای محصولات مختلف یکسان نیست و تنها به عنوان نمونه به محصول پراید 151 اشاره شد.
پیش بینی قیمت خودرو در سال 1403
پیش بینی قیمت خودرو در سال آینده موضوعی چالش برانگیز است و کارشناسان بازار خودرو دیدگاه های متفاوتی درباره آن دارند. برخی از آنها با اشاره به عوامل موثر بر قیمت خودرو از جمله تورم، افزایش قیمت تمام شده مواد اولیه، نوسانات ارزی و سیاست های کلان اقتصادی بر ادامه روند افزایشی قیمت خودرو در سال 1403 تاکید می کنند. از سوی دیگر گروهی دیگر با توجه به افزایش احتمالی تولید خودرو، افزایش میزان واردات خودرو و سیاست های کنترلی دولت، احتمال ثبات نسبی قیمت خودرو در سال آینده را مطرح می کنند. در نهایت چشم انداز قیمت خودرو در سال 1403 بستگی زیادی به وضعیت کلی اقتصاد کشور و تصمیمات دولت دارد. در مجموع و با توجه به تحلیل کارشناسان می توان گفت که در سال 1403 به احتمال زیاد شاهد افزایش چشمگیر قیمت خودرو خواهیم بود.
گفتگو در مورد این post