نگاهی گذرا به معرفی رسمی مایکروسافت ویندوز ۱.۰ در ۴۰ سال پیش

۴۰ سال پیش در همین روز مایکروسافت اولین نسخه‌ی سیستم‌عامل ویندوز را معرفی کرد. کاربران از این سیستم‌عامل استقبال چندانی نکردند؛ اما آغازگر انقلابی بزرگ بود.

به‌گزارش تک‌ناک، سال ۱۹۸۳ مایکروسافت کم‌کم به‌عنوان شرکت فناوری معتبر در حوزه‌ی کامپیوترهای شخصی شناخته می‌شد. دو سال قبل، یعنی سال ۱۹۸۱، سیستم‌عامل MS-DOS برای اولین‌بار در کامپیوتر IBM PC نصب شد. در ابتدای سال ۱۹۸۳، ردموندی‌ها اولین برنامه‌ی پردازش کلمات به نام Word و نیز اولین محصول ماوس را عرضه کردند. آن‌ها حتی کارت‌های توسعه‌ی سخت‌افزاری برای مک و کامپیوترهای شخصی را نیز تولید کردند.

۴۰ سال پیش در چنین روزی با برگزاری رویدادی مطبوعاتی در شهر نیویورک، مایکروسافت برای اولین‌بار برنامه‌های خود را برای راه‌اندازی سیستم‌عامل کامپیوتری جدید بر‌پایه‌ی رابط کاربری گرافیکی فاش کرد و آن را سیستم‌عامل ویندوز (OS Windows) نامید.

نئووین می‌نویسد که بیل گیتس، یکی از بنیان‌گذاران مایکروسافت، زمانی‌که نسخه‌ای آزمایشی برای سیستم‌عامل اولیه‌ی دیگر با طراحی مشابه را دید، به طراحی سیستم‌عامل مبتنی‌بر رابط کاربری گرافیکی برای رایانه‌های شخصی علاقه‌مند شد.

این سیستم‌عامل Visi On بود که در سال ۱۹۸۳ معرفی شد. در اوایل سال ۱۹۸۳، اپل کامپیوتر لیزا (Lisa) خود را با رابط کاربری گرافیکی خود عرضه کرد. قیمت نزدیک به ۱۰هزار‌دلاری (بیش از ۲۲هزار دلار به‌ارزش امروز) این محصول باعث شد که بیشتر مردم نتوانند آن را تهیه کنند.

مایکروسافت قصد داشت سیستم‌عاملی با رابط کاربری گرافیکی توسعه دهد که در‌مقایسه‌با نرم‌افزارهای رقیب قیمت‌گذاری بسیار مناسب‌تری داشته باشد. در مقاله‌ای از مجله‌ی InfoWorld که اعلامیه‌ی اولیه را در شهر نیویورک پوشش داده بود، ردموندی‌ها اعلام کردند که هدفشان تعیین قیمت سیستم‌عامل بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ دلار است. همچنین، ادعا کردند که ویندوز نیازمندی‌های سخت‌افزاری نسبتاً کمی دارد و برای اجرای ویندوز، به کامپیوتری بر‌پایه‌ی IBM با دو درایو دیسک فلاپی و ۱۹۲ کیلوبایت حافظه‌ی RAM نیاز دارد.

یکی دیگر از مزایای بزرگی که مایکروسافت در اعلامیه‌ی اولیه‌ی خود تلاش کرد بر آن تأکید کند، این بود که ویندوز می‌تواند برنامه‌های MS-DOS را نیز اجرا کند. در مقاله‌ای از مجله‌ی Byte در دسامبر ۱۹۸۳ آمده است:

سازگاری کامل با MS-DOS بدین‌معناست که ویندوز حداقل به شما امکان می‌دهد برنامه‌های تحت MS-DOS را اجرا کنید. پیوندهای زبانی (Language bindings) به برنامه‌نویسان امکان می‌دهد تا نرم‌افزارهایی را برای مایکروسافت ویندوز با هر زبان برنامه‌نویسی مایکروسافت بنویسند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که مایکروسافت تلاش کرد تا در‌صورت اجرای بیش از یک برنامه‌ی ویندوز، برنامه‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی داشته باشند؛ اما در‌نهایت شرکت به رابط کاربری به‌صورت تایل (Tiled) متمایل شد. این یعنی برنامه‌ها اندازه‌ی خود را تغییر می‌دهند و به‌اندازه‌ی صفحه‌نمایش تنظیم می‌شوند؛ اما با یکدیگر هم‌پوشانی نخواهند داشت. مقاله‌ی InfoWorld این موضوع را این‌گونه توضیح داده است:

در رویکرد تایل (Tiling)، صفحه‌نمایش به ستون‌هایی تقسیم می‌شود و ستون‌ها نیز به پنجره‌ها تقسیم می‌شوند. ویندوز از قابلیت «طرح‌بندی خودکار پنجره» برخوردار است که هنگام تغییر اندازه‌ی یک پنجره، تمام پنجره‌ها را تغییر اندازه می‌دهد تا پنجره‌ها هرگز هم‌پوشانی نداشته باشند. هنگامی‌که پنجره‌ای روی پنجره‌ی دیگری قرار می‌گیرد، پنجره‌ی پوشیده‌شده به‌سرعت به نمایش تصویری یا آیکون تبدیل و در پایین صفحه نمایش داده می‌شود.

مایکروسافت در زمان معرفی رسمی خود اعلام کرد که بسیاری از شرکت‌های بر‌پایه‌ی کامپیوترهای IBM مانند HP ،‌Compaq ،‌Texas Instruments و سایر شرکت‌ها از ویندوز پشتیبانی خواهد شد. عجیب است که خود IBM در زمان اعلام رسمی آن تصمیم نگرفت از ویندوز پشتیبانی کند. IBM در‌ادامه سیستم‌عاملی به نام TopView را عرضه کرد که شکست خورد. سپس در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ با مایکروسافت همکاری کرد تا سیستم‌عامل OS/2 را راه‌اندازی کند.

هر‌چند مایکروسافت امیدوار بود ویندوز را در آوریل‌۱۹۸۴ منتشر کند، نسخه‌ی اول آن بیش از دو سال پس از اعلامیه‌ی اولیه آن در شهر نیویورک، در ۲۰نوامبر‌۱۹۸۵ منتشر شد. پس از اتمام کار و توسعه‌های انجام‌شده، سیستم‌عامل در دو سال اول با فروش ۵۰۰هزار نسخه فروش ضعیفی تجربه کرد. در‌واقع، با انتشار ویندوز ۳.۰ در سال ۱۹۹۰، این سیستم‌عامل به موفقیت رسید.

نوشته نگاهی گذرا به معرفی رسمی مایکروسافت ویندوز ۱.۰ در ۴۰ سال پیش اولین بار در خبرجو – اخبار دنیای تکنولوژی. پدیدار شد.